عین العرب
| معادله ی چند مجهولی کوبانی و اسب تروای حمله به بغداد |
مقایسه هایی که این روزها میان آمرلی و کوبانی صورت می گیرد چندان دقیق نیست. با اذعان به این که دولت می تواند فعالانه تر نسبت به کُردها رفتار کند، اما احساسات نباید باعث شود پیچیدگی های میدانی را نادیده بگیریم.
شهر ترکمن و شیعه نشین آمرلی بعد از 80 روز محاصره ی مطلق درحالی آزاد شد که کمتر از 25هزار نفر جمعیت داشت. اما شهر کردنشین کوبانی دارای توان جمعیّتی 460 هزارنفری است. در آمرلی تمام راه های ورودِ کمک های غذایی و درمانی، فرآورده های نفتی و حتی برق و آب توسط تکفیری ها قطع شده بود و مردم با کمک های هواییِ ارتش عراق شب را به صبح می رساندند، اما در کنار نیروهای داوطلب شیعی مقاومت جانانهای از خودشان نشان دادند. آن ها در تمام مدت محاصره با وعده ی پول های کلان دواعش مواجه می شدند ولی ایستادگی کردند.
اما در کوبانی - در کنار جبههی مقاومتی که شکل گرفته - کم نبوده اند کسانی که شهر را خالی کرده و خود را به مرزهای ترکیه رسانده اند. بیشترین عکسی که از کوبانی مخابره می شود، عکس زنان و دختران و یا فراری ها و پناهندگان است. به نظر می رسد چنین چیزی بیشتر جنبه ی نمایشی دارد برای جلب توجه و ترحّم جامعه ی بین الملل.
- کوبانی از نظر سیاسی در خاک ما نیست، بلکه قسمتی از خاک سوریه است. پس ما طبیعتا بدون درخواست و اجازه ی سوریه نمی توانیم به حمله ی نظامی فکر کنیم..
- کوبانی علاوه بر مردمش، حاوی جمعیّتی درگیر و ذی نفع از گروه های ارتش آزاد، حزب دموکرات کردستان (بارزانی) و نیز پ.ک.ک است که از معضلات چهار کشور ایران، ترکیه، عراق و سوریه محسوب می شود.. (گروهک PJAK+ در واقع شاخه ایرانی PKK است).
- تنها مدافعان فعلی کوبانی (یگان های مدافع خلق YPG) که در حال حاضر با داعش می جنگند، به سمت حزب کارگران کردستان (PKK+) تمایل دارند و طبیعی است که اردوغان نمی خواهد این گروه را تقویت کند. (حزب کارگران به رهبری عبدالله اوجالان + از مخالفان دولت ترکیه است که مستقر در دیاربکر و شمال عراق و مسلّح است. بارزانی نیز از مخالفان اوجالان محسوب می شود). داعش در همین یکی دو روز برای اولین بار فیلم های حضورش در کوبانی را منتشر کرده، در این فیلم ها آتش زدن و بی احترامی به عکس اوجالان دیده می شود.
- بعضی از فرماندهان داعش، کُردهای بومی خودِ کوبانی یا کُردهای عراق اند (مانند ابوخطاب الکُردی که اهل حلبچه بود و بعد از عمر چچنی فرماندهی داعش در عین العرب را به عهده گرفته بود).
- ترکیه، علاوه بر اینکه به عنوان جزئی از ائتلاف، هیچ غلطی برای کوبانی نکرده، مرزهایش را به روی پناهندگان کوبانی بسته و کردهای خودش را از کمک به آن ها منع کرده است..
مهم این است که در کنار این اتفاقات، پیشروی داعش به سمت بغداد، به مراتب مهمتر و خطرناک تر از کوبانی در حال وقوع است. ضرورت های خط مقدم جبهه، لزوما همان چیزی نیست که ما از پشت دروازه ی فیس بوک و خروجی رسانه ها درک می کنیم.
در این مدت که تمام مانور رسانه ها روی کوبانی است، 80 درصد استان الرمادی (هم مرز با بغداد) اشغال شده، محاصره ی سامرا گسترش یافته، تحرکات شدیدی در الانبار و دیالی صورت گرفته و داعش در نقاطی از 6 کیلومتری بغداد حضور پیدا کرده.. این یعنی فاجعه.. سقوط الانبار و الرمادی یعنی سقوط دروازه های بغداد. تنها 10هزار جنگجوی داعشی به سمت الانبار گسیل شده اند. نمی دانم چقدر می توان به ارتش عراق و مدیریت حیدر العبادی اعتماد داشت، اما گروه های مختلف شیعی از جمله سپاه بدر، ارتش مهدی، عصائب اهل حق و... به فرماندهی سرلشکر سلیمانی خط دفاعی بغداد را تشکیل می دهند و این نگرانی ها را کم می کند.
با این حال سقوط کوبانی هم علاوه بر این که یک تراژدی انسانی است، برای همهی طرفهای درگیر (کردها، ترکیه و ایران) فاجعه است. اگر کوبانی سقوط کند تمام نیمهی شرقی سوریه در اختیار داعش خواهد بود.
ایران علاوه بر این که باید رفتار ترکیه و سعودی (به عنوان دو ضلع دیگر قدرت در منطقه) را محاسبه و پیش بینی کند، از رصد ائتلاف آمریکایی (که با سواری گرفتن از عربستان و شیخ نشین های حاشیه خلیج وارد بازی شده) نیز نباید غافل بماند. تا اینجا بازیِ ایران در جنگ نیابتی با ترکیه و عربستان حساب شده و پیشرو بوده است. سعود الفیصل اخیرا به تکرار سخنان کیسینجر پرداخته و ایران را به تلاش برای احیای امپراطوری باستانی متهم کرده است.
فعالیّت گروه های مخالف سوریه، پ.ک.ک، داعش، پان کُردهای ایران، ائتلاف آمرکایی-ترکی-عربی و حزب دموکرات کردستان را کنار هم بگذارید تا قسمتی از چندمجهولی بودن معادله مشخص شود.
حتما در این چند روز می دانید که در غرب کشور زمزمه هایی شنیده شد.. بی تدبیری می تواند این زمزمه را به شرایط فعلی و فریادهای این چند روزِ ترکیه تبدیل کند که مجسمه ی آتاتورک به آتش کشیده شد، خیابان ها پر شد از نیروهای امنیتی، مردم کُرد به مراکز حساس حکومتی حمله کردند، دواعش هم برای خودشان در خیابان ها عربده می کشند. ما که خاطره و تجربهی پاوه را فراموش نکرده ایم. این که آمرلی را با کوبانی مقایسه کنیم و آن را چماق کنیم و بر فرق مقامات ایران بکوبیم، نه کمکی به کوبانی می کند، نه به خودمان.
اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید لطفا ابتدا وارد شوید، در غیر این صورت می توانید ثبت نام کنید.